- Tạm biệt đồng làng, tạm biệt rơm rạ
thơm mùi hương lúa mới, tạm biệt con đường với những chú bò, chú trâu
thong thả, lững thững bước hàng một, tạm biệt quê nhà thúng mủng rộn
ràng… Tôi đi.
Mái tranh nghèo của
mẹ vẫn còn khói bếp. Mái bếp qua bao mùa mưa nắng vẫn tần tảo một mầu
buồn in hằn năm tháng. Mái bếp của mẹ nơi quê nghèo bao năm rồi vẫn thế.
Những ngày xưa còn bé
dại, vẫn thường chui vào ổ rơm vàng mùa gặt mới trong bếp, như chú cún
con rồi bện rơm thành những cuộn vô hình thù. Khói rơm vàng làm cay mắt
mẹ trong những chiều đốt nắng. Nhìn dáng mẹ lưng còng nhóm lửa, những
chiếc đũa bếp gắp củ khoai cuối mùa nhỏ quắt queo giữa đống than cời, tự
nhiên thấy tha thiết với hương vị quê nhà sắn khoai nghèo khó. Lâu rồi
không được nếm thử miếng khoai lang nướng vùi trong đống tro rơm, đã
quên mất vị béo bùi hương đồng nội.
Mái bếp nghèo của quê
nhà, nơi có mẹ tôi mỗi chiều cặm cụi. Ngày thơ dại vẫn thường ngồi giụi
đầu vào bên mẹ, nhìn ngọn lửa tử than rơm cháy đượm ấm nồng, nghe nồi
cơm bằng đất reo sôi lúc búc mà bụng thấy cồn cào. Giờ đây người ta nấu
cơm bằng nồi điện, đâu thấy được cái hương vị của nồi cơm bếp lửa nơi
mái tranh nghèo quê cũ. Mái bếp nghèo quê nhà trong những chiều đông, cả
khuôn mặt đỏ hồng vì lửa rơm, có cả những giọt nước mắt cay vì khói bếp
của bà, của mẹ, của dì để đi xa bao năm rồi vẫn nhớ.
Bôn ba nhiều, đi qua nhiều đồng đất của quê hương Việt Nam
mặn mòi hương lúa, đâu đâu cũng thấy những mái bếp nghèo đong đầy rơm
rạ. Khi làn khói lam chiều bảng lảng trên những thân rơm, trên những kèo
cột đã ám vàng nước thời gian, thấy nao nao nhớ mái bếp nghèo của mẹ.
Chắc nơi quê nhà mẹ cũng đang ngồi bên bếp lửa, nhớ lại những buồn vui
đã đến và đã đi qua trong đời. Vết chân chim đã hằn cuối đuôi mắt, những
khắc khổ nhọc nhằn đã làm nhăn nheo đôi tay cầm cây cời than của mẹ. Mẹ
sẽ lại nhắc nồi, làm món bánh mà con thường ăn. Mẹ sẽ đồ nồi cơm nếp
mới, dâng lên bàn thờ gia tiên và lầm rầm khấn nguyện. Mẹ sẽ kho mớ cá
con mới bắt được sau buổi làm đồng. Mẹ sẽ lại khe khẽ nhắc tên…
Mỗi lần chợt bắt gặp
mái bếp đang tỏa khói trên đồng quê, vẫn không khỏi bâng khuâng trong
nỗi nhớ. Hình như cứ lúc nào gặp lại hình ảnh thân thương ấy, lại như
thấy bóng dáng quê nhà, nghèo khó nhưng ấm nồng, chan chứa yêu thương.
Lại ước ao được một lần chui vào chái bếp, nghe một chút nóng ấm của lửa
rơm, một chút thơm bùi của khoai nướng vội, một chút lấm lem mặt nhọ
như những ngày thơ bé đã quá xa xưa.